Om de drie jaar voert Bravis Ziekenhuis een intern cultuuronderzoek uit omtrent patiëntveiligheid. Zo kunnen ze zien hoe het met de meldcultuur binnen Bravis Ziekenhuis staat. Ook kunnen ze zo achterhalen of er binnen de afdelingen voldoende aandacht is voor patiëntveiligheid, hoe leidinggevenden hiermee omgaan en of de patiënt dus kan rekenen op veilige zorg. Om onderzoek te kunnen doen naar deze aspecten, zet Bravis Ziekenhuis COMPaZ in. Dit is een digitale vragenlijst die de veiligheidscultuur meet op elf dimensies. Bijvoorbeeld op de samenwerking tussen afdelingen, teamwork binnen een afdeling en op het geven van feedback en het leren van fouten. Het onderzoek moet een beeld geven van hoe medewerkers omgaan met patiëntveiligheid en in hoeverre dit uit wordt gedragen op de werkvloer. Vorig jaar zette zij voor de uitvoering van dit onderzoek, voor het eerst, Zenya CHECK in. Onderstaand lees je hoe dit hen bevallen is.

Mooie uitdaging

“In 2015 heeft Bravis deelgenomen aan een landelijk uitgevoerd cultuuronderzoek. Dit onderzoek werd voor ons uitgezet. Daar hoefden wij dus niets aan te doen,” vertellen @lvbeeck (Linda) en Frans Beekmans, adviseurs Kwaliteit en Veiligheid. “Wij ontvingen de resultaten die wij weer gebruikten voor  het intern bespreken en optimaliseren van de veiligheidscultuur. Wij wilden het onderzoek echter meer in eigen hand houden en hebben er daarom in 2018 voor gekozen om het zelf uit te voeren. Kort daarvoor was de module CHECK al kleinschalig geïmplementeerd met de bedoeling om vragenlijsten voor audits uit te zetten. Zodoende zagen wij echter ook mogelijkheden om de module toe te passen voor ons interne cultuuronderzoek. Hoewel wij nog niet zo lang met de module werkten, leek het ons wel een mooie uitdaging.”

Al doende leert men

Omdat COMPaZ een gevalideerde vragenlijst is, hoeft de lijst niet iedere keer opnieuw ontworpen te worden. Linda en Frans moesten het echter wel in Zenya CHECK implementeren om het vervolgens onder de medewerkers uit te kunnen zetten. Omdat ze nog redelijk onbekend waren met de module, kwamen ze er al doende achter dat er meer mogelijkheden waren dan ze dachten. “Gaandeweg het proces ontdekten we dat we op bepaalde punten een andere keuze beter paste. Zoals schaalindeling en meerkeuzemogelijkheden. Dergelijke onderdelen zijn wel van invloed op de rapportages, dus moesten we de vragenlijst opnieuw invoeren. Dit waren voor ons puur beginnersfouten. De volgende keer weten we precies waar we op moeten letten.”

Response 

De vragenlijsten werden uitgezet onder alle medewerkers. Hiervoor ontvingen managers een link. Ook in de portal  werd een link geplaatst. Dit omdat het Bravis Ziekenhuis een fusieziekenhuis is met twee locaties, in Roosendaal en Bergen op Zoom, en nog niet iedereen een eigen mailadres had. In totaal gaven bijna 700 medewerkers response. Gezien de grootte van het Bravis Ziekenhuis was een response van minimaal 350 medewerkers nodig voor een representatief onderzoek in het kader van de NIAZ Qmentum accreditatie. Dit doel is dus dubbel en dwars behaald.

Rode draad

Om de resultaten snel inzichtelijk te kunnen maken en te kunnen filteren, werden er labels toegekend. Denk aan labels als communicatie of incident melden. “Het voordeel van Zenya CHECK was dat wij meteen een heel goed en inzichtelijk beeld kregen van de resultaten. De rode draad was voor ons meteen duidelijk. De sterke punten alsook verbeterpunten op afdelingsniveau en op ziekenhuisniveau, kwamen goed naar voren. En dat zorgde ervoor dat wij verbeterpunten helder konden communiceren aan de betreffende afdelingsmanagers.”

Herhaling

Omdat het onderzoek middels Zenya CHECK zo vlot en vrij eenvoudig verliep, heeft één van de afdelingen op eigen initiatief, na een half jaar, het onderzoek opnieuw laten uitvoeren om te vergelijken. Dat kan eenvoudig en snel. “Dit is echter geen standaard binnen Bravis. Niet alle verbeteringen en aanbevelingen hebben à la minute effect, dat heeft tijd nodig. Eén keer in de drie jaar houden wij dan ook aan voor COMPaZ.” Naast de module CHECK is Bravis bezig met Zenya FLOW. Over de samenwerking met Infoland zijn Linda en Frans namelijk goed te spreken. “Het verloopt goed en prettig. Als je vragen hebt, kun je die direct bij je contactpersoon neerleggen en krijg je snel antwoord.” Voor een volgend cultuuronderzoek gaan zij dus beide modules combineren om het onderzoek nog makkelijker intern uit te voeren.